Definizione Definizione
Sinonimi e contrari Sinonimi e contrari
Modi di dire Modi di dire
Frasi Frasi
Cognomi e Proverbi Cognomi e Proverbi
Terminologia scientifica Terminologia scientifica
Etimo Etimo
Traduzioni Traduzioni
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
arrinzàre , vrb Definizione
ammeletzare faendho a bíere is dentes comente faent unos cantu animales, prus che àteru, tzacurrare is dentes; si narat fintzes in su sensu de istare pranghe pranghe / arrinzendhe dentes = arrodendhe dentes; a. che cane in cadena; a. sas lavras, su murru = frungiri unu pagu is laus coment'e bolendi nàrriri cosa o a betu diferenti
Sinonimi e contrari
arranzare 1,
arraunzare,
arringare,
grujai,
morrugnare,
raganzare,
ranzidare
/
poliare
Frasi
ti chimentas cun àteros matzones: trassistu, arrinzas e faghes sa coa, ma oramai as pérdidu sa proa! (Piredda)
2.
at arrinzau sas lavras a unu risighedhu
Etimo
itl.
rignare
Traduzioni
Francese
gronder,
grincer des dents
Inglese
to growl
Spagnolo
gruñir
Italiano
ringhiare,
digrignare
Tedesco
knurren,
die Zähne fletschen.
morrugnàre , vrb: morrungiai,
murrungiai,
murrungiare,
murrunzare,
murruzare Definizione
istare a murrúngiu, nàrrere cosa in contràriu mancari chentza insístere, foedhare a sa sola a boghe bàscia, nàrrere cosa coment'e chesciandhosi o fintzes unu pagu a briga, discuntentos, giaendho unu cuntentu o calecuna cosa a malugoro; nau de canes, ammostare is dentes e fàere sa boghe arrennegandhosi in crica de mossigare; nau de su porcu, istare a boghes pedindho a papare / murrunzàresi apare = certai, tènniri iscórriu unu cun s'àteru
Sinonimi e contrari
abbrabugliai
/
refaciai
/
arranzare 1,
arraunzare,
arringare,
arrinzare,
grujai,
raganzare,
ranzidare
Frasi
si ndhe depiant brigonzare a murruzare a nois unu pedassedhu de terra pro narbone! ◊ li at dadu sa limúsina ma murrunzendhebbila ◊ aici ti murrungint sa saludi comenti murrúngias su buconi a mei! ◊ apo fatu comente apo chérfidu deo, ma mamma mi at murrunzadu ◊ su binu mi est aéschidu ca mi l'azis murrunzadu! ◊ maridu e muzere si sunt murrunzados pro su fizu
2.
cudhu cane sighiat a murrunzare prus airadu de prima, mintendhe s'atropógliu fentra in sa bama
3.
làssalu murrunzare, su porcu, bastus chi no forroghet!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
grogner,
grommeler,
rouspéter,
gronder
Inglese
to grumble,
to growl
Spagnolo
gruñir,
mascullar,
gruñir
Italiano
brontolare,
ringhiare
Tedesco
brummen,
knurren.
ranzidàre , vrb Definizione
su chi faet su cane ammostandho is dentes ammeletzandho de cracare a mossigare
Sinonimi e contrari
ammusciare,
arraunzare,
arrinzare,
grujai,
morrugnare,
musci,
raganzare,
ranzidare,
smusciai,
traganzare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
glapir
Inglese
to growl
Spagnolo
gruñir
Italiano
ringhiare
Tedesco
knurren.